styczeń/luty

Sejm oraz Senat Rzeczypospolitej Polskiej wybrali patronów roku 2025. Uhonorowani zostali między innymi: Stefan Żeromski, Antoni Słonimski, Władysław Stanisław Reymont, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska.

Jednym z patronów roku 2025 jest również Józef Tischner. Uchwałę o ustanowieniu roku 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera Izba podjęła, mając na uwadze wybitne osiągnięcia tego jednego z najważniejszych polskich filozofów, duchownych i intelektualistów, w związku z 25. rocznicą jego śmierci. W uchwale podkreślono, że Józef Tischner był aktywnym uczestnikiem życia intelektualnego, cenionym wykładowcą filozofii na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Uważany był też za kapelana „Solidarności”. Jego etyka solidarności, kluczowa w walce z reżimem komunistycznym w Polsce, również dziś umożliwia głębsze zrozumienie moralnych fundamentów demokracji. „W swoich dziełach niejednokrotnie podkreślał potrzebę odpowiedzialności społecznej, dialogu i współpracy, akcentując konieczność budowy społeczeństwa hołdującego wartościom etycznym” – czytamy w uchwale. Podkreślono też, że przez całe życie budował mosty między różnymi środowiskami i nurtami umysłowymi. Jego działalność i dziedzictwo zachowują wartość zarówno w kontekście religijnym, jak i świeckim, a filozofia człowieka i solidarności pozostaje inspiracją w wielu współczesnych debatach. Pozostawił po sobie bogaty dorobek intelektualny, który do dziś inspiruje czytelników do refleksji nad istotą człowieczeństwa, wolności, solidarności i odpowiedzialności.

Było to polskie powstanie przeciwko Imperium Rosyjskiemu, ogłoszone Manifestem 22 stycznia wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy. Zasięgiem objęło ziemie zaboru rosyjskiego, tj. Królestwo Polskie i ziemie zabrane, zyskując także szerokie poparcie wśród ludności litewskiej i częściowe pośród białoruskiej. Było największym i najdłużej trwającym polskim powstaniem narodowym, spotkało się z poparciem międzynarodowej opinii publicznej. Miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew i potyczek. Mimo początkowych sukcesów zakończyło się przegraną powstańców, z których ok. 10-20 tysięcy poległo w walkach, blisko 1 tys. stracono, ok. 38 tys. skazano na katorgę lub zesłanie na Syberię, a ok. 10 tys. wyemigrowało. Pomimo klęski militarnej powstanie styczniowe osiągnęło część celów politycznych, zwłaszcza długofalowych, jakie stawiali sobie jego organizatorzy. Przyczyniło się między innymi do zahamowania reprezentowanej przez hrabiego Aleksandra Wielopolskiego polityki ugody wobec rosyjskiego zaborcy, popieranej przez część elit Królestwa.

Lalka - B. Prus.Kupiec galanteryjny Stanisław Wokulski dzięki majątkowi zdobytemu na wojnie rosyjsko-tureckiej wkrada się w łaski warszawskiej arystokracji. Ale to nie próżność pcha go na salony, a obezwładniająca miłość do zubożałej arystokratki Izabeli Łęckiej. Od kiedy po raz pierwszy ujrzał ją w teatrze, wszystkie jego działania podporządkowane są jednemu celowi: zdobyciu serca ukochanej i pozyskaniu względów jej ojca.

Noce i dnie - M. Dąbrowskanajwybitniejsze dzieło rodzimej prozy realistycznej XX wieku i najlepszą powieść z dwudziestolecia międzywojennego. Napisana z rozmachem saga skupia się na losach Barbary i Bogumiła Niechciców oraz ich rodziny. Obejmuje czasy od powstania styczniowego do wybuchu II wojny światowej. Dąbrowska w mistrzowski sposób opisuje rodzinne wzloty i upadki, szarą codzienność, skomplikowane relacje i uczucia bohaterów na tle wielkich wydarzeń historycznych i przemian społecznych na ziemiach polskich w tamtym okresie.

Dzień ten ma podkreślić znaczenie kotów w życiu człowieka, niesienie pomocy wolno żyjącym i bezdomnym zwierzętom, które miały kiedyś dom, ale go straciły, a także uwrażliwienie ludzi na często trudny koci los. Od 2006 roku w naszym kraju obchodzimy Światowy Dzień Kota. Takie wydarzenie powstało z inicjatywy włoskich dziennikarzy, którzy poprosili o pomoc prawdziwych kociarzy w wyborze idealnego dnia do świętowania zdrowia i życia futrzastych przyjaciół. Dlaczego luty? Otóż to miesiąc wodnika, czyli symbolu niezależności i wolności. Czy można lepiej opisać nasze koty?

Mistrz i Małgorzata - M. Bułhakow.W arcydziele Bułhakowa w całkiem intrygujący sposób wykorzystano motyw kota – w postaci Behemota, przybierającego kształt tego zwierzaka o czarnym umaszczeniu, lecz nie jest to do końca przeciętny przedstawiciel owego gatunku, co widać na pierwszy rzut oka, choćby ze względu na wielkość równą świni i zawadiacki wąs. Na co dzień miał zabawiać Wolanda, a wśród swych upodobań znajdował szachy, wódkę i broń, do tego poruszał się na dwóch łapach i mówił.

Kafka nad morzem - H. Murakami.Koty stanowią esencję drugiej części opowiadania Harukiego Murakamiego, w której poznajemy losy Satoru Nakaty. Po tragicznym wypadku, w wyniku którego nabywa umiejętność rozmowy z kotami, mężczyzna, niegdyś ceniony i uważany za zdolnego, staje się czarną owcą swej rodziny. W powieści japońskiego pisarza to Nakata prowadzi filozoficzne dysputy z kotką Mimi, uwielbiającą opery Pucciniego, i kocurem Kawamurą. W opowieści – chciałoby się powiedzieć: jak to u Murakamiego – rzeczywistość miesza się z sennym marzeniem, a lektura wymaga od nas uwagi.

Alicja w Krainie Czarów - J. Caroll.Jednym z najbardziej rozpoznawalnych – i najbardziej tajemniczych! – bohaterów w „Alicji w Krainie Czarów” pozostaje Kot z Cheshire, posiadający umiejętność pojawiania się i znikania. Charakterystyczną cechą Kota-Dziwaka jest jego uśmiech, zwykle znikający jako ostatni.

Harry Potter - J.K. Rowling.Seria o Szkole Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie obfituje w kocich bohaterów. Znajdziemy w niej choćby koty Arabelli Figgs, czworonoga Dolores Umbridge czy wreszcie kotkę, w którą zmieniała się profesor Minerwa McGonagall. Dwoje z nich najsilniej zapadło jednak w pamięć fanom opowieści o Harrym Potterze. Mowa, rzecz jasna, o Pani Norris i Krzywołapie.

Kot niebieski - M. Bunda.Zaczyna się w 1379 roku od samotnej wędrówki przez kaszubską puszczę i mnicha pragnącego wybudować klasztor o najsurowszej na świecie regule. Zakonnik dotrze do miejsca, które wiele lat później zostanie nazwane Kartuzami. Losom bohaterów, od początku do końca, milcząco przyglądają się błękitne koty, które na kaszubską wieś przybyły wraz z mnichem w XIV wieku. Od siedmiu stuleci pojawiają się i znikają niczym symbol tajemniczej równowagi i ukrytej harmonii, znak powtarzania, gubienia i odzyskiwania wszystkiego w nie wiadomo którym pokoleniu, miejscu i czasie…

Kot, który czytał wspak - L.J. BraunGłówny bohater, dziennikarz Jim Qwilleran i jego arcyinteligentny kot-detektyw, nieustępliwie tropiący zbrodniarzy, zostali opisani z humorem i wdziękiem. Autorka kocha syjamskie koty, które w jej kryminalnych opowieściach przemawiają częściej niż tylko w Wigilię.

Choć taka perspektywa jest kusząca, MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ JĘZYKA OJCZYSTEGO został ustanowiony nie po to, by uczcić nasz język ojczysty, czyli naszą umiłowaną polszczyznę, tylko po to, byśmy wszyscy – na całym świecie – uświadomili sobie, jak wielka jest różnorodność i wartość języków ojczystych: regionalnych, narodowych, oficjalnych i nieoficjalnych, tych mających ogromny zasięg i tych użytkowanych tylko przez nielicznych. Pamiętajmy, że dbając o język, chronimy kulturę i tożsamość kulturową.Dzień ten został ustanowiony 17 listopada 1999 r. przez UNESCO jako upamiętnienie tragicznego wydarzenia, do którego doszło w 1952 r. w Dhace (obecnie – w Dakce), która została później stolicą niepodległego Bangladeszu. Tego dnia zginęło pięciu studentów, domagających się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego.

Wśród dzieł współczesnych, dialektyzacja występuje w dziełach Szczepana Twardocha, który czerpie silnie z kultury śląskiej.  Przykładem może być tutaj powieść "Drach". Gwarę śląską mamyw dialogach bohaterów Ślązaków, przewijają się stylizacje na odmianę hybrydową (wasserpolnisch), używana jest polszczyzna literacka i język niemiecki.Wspomniani są nawet śląscy ̄Żydzi, którzy kulturowo i językowo nie różnili się od Niemców. Dialektyzacją objęte są wszelkie formy podawcze ,również narracja. Innym przykładem w twórczości Twardocha jest powieść "Pokora". Książka Twardocha, oprócz typowej dla autora wciągającej, przygodowej fabuły, dostarcza też wiedzy o tych wydarzeniach historycznych, słabo rozpoznanych w polskiej historiografii. Powieść rozbrzmiewa wieloma językami – polskim, niemieckim, śląskim

Polski pisarz i prawnik; autor kilkudziesięciu powieści oraz cyklu publicystycznego „Kurs pisania”, laureat Nagrody Czytelników Wielkiego Kalibru z 2016 za powieść pt. Kasacja. W swojej twórczości sięga po różne gatunki literackie (powieść historyczna, kryminał, thriller prawniczy, science fiction), a tym, co łączy jego książki, jest suspens i wartka akcja. W swoich kryminałach porusza także kwestie społeczne, m.in. problem uchodźców, mniejszości narodowych czy przemocy domowej . W 2017 Akademia Leona Koźmińskiego przyznała mu nagrodę „Lwy Koźmińskiego”. W 2021 został uhonorowany nagrodą włoskiego Festiwalu Giallo Garda za książkę Il labirinto delle ombre („Nieodnaleziona”). W 2022 otrzymał Bestseller Empiku za powieść Projekt Riese. Według badań czytelnictwa Biblioteki Narodowej w latach 2019–2023 był najpopularniejszym autorem w Polsce, a w latach 2017 i 2018 znajdował się w pierwszej trójce rankingu.

Do zakochania jeden krok..., Charaktery nr 12-1/2021

Miłość według chemika Chemia w Szkole nr 1/2022

Kształt wody - film na podstawie bestsellerowej książki Guillerma del Toro i daniela Krausa.  

Jest to to prequel do popularnego serialu "Wiedźmin". Serial przedstawia wydarzenia, które miały miejsce 1200 lat przed narodzinami Geralta z Rivii, koncentrując się na: powstaniu pierwszego wiedźmina, który został stworzony, aby bronić ludzi przed potworami, koniunkcji sfer, czyli katastroficznym zdarzeniu, które połączyło światy ludzi, elfów i potworów, tworząc świat znany z sagi Wiedźmina oraz upadku elfickiej cywilizacji, która kiedyś była potężna, ale zaczęła się degradować.Serial skupia się na grupie siedmiu bohaterów, którzy wspólnie podejmują misję.

* reżyseria: Sarah O'Gorman, Vicky Jewson * scenariusz :Declan De Barra i in. * gatunek: fantasy * produkcja: USA, Polska * premiera: 2022

NaukowoTV – jest to kanał na Youtube prowadzony przez Krzysztofa Poznańskiego. Poruszane są na nim wątki związane głównie z paleontologią, geografią i astronomią. Ostatnimi czasy autor rozpoczął bardzo ciekawą serię, w której walczy z pseudonauką i rozprawia się z powszechnie występującymi mitami.

"Książki wyssałem z mlekiem matki - gdy była w ciąży, pracowała w bibliotece. Potem poszło już z górki, czytam prawie zawsze i prawie wszędzie. Przez 10 lat pracowałem jako researcher i reporter telewizyjny. Strajki górników, dziury w drodze, karambole i pożary - to była moja codzienność. Od 2015 roku moim zawodowym miejscem jest smakksiazki.pl. W maju 2020 roku wspólnie z Jakubem Ćwiekiem zorganizowaliśmy pierwsze w Polsce wirtualne targi książki w czasie pandemii - Viralowe Targi Książki. Rok później zostałem nagrodzony przez Polską Izbę Książki za promocję czytelnictwa w Internecie, docenił mnie także portal granice.pl, który umieścił smakksiazki.pl w TOP 10 influencerów książkowych. Jestem także dumnym Ambasadorem Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie."

Blog literacki Adama Szaji

* W jakiej formie mit grecki    objawia się we współczesnej    popkulturze, * jaka jest historia kina    inspirowanego mitologią * jaka jest specyfika mitów    greckich, * jaka jest historia pisania mitów, * kim byli polscy mitografowie

  Zapraszamy do Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy, na pl. Solidarności 1, na wystawę plenerową pt. „Druga wojna światowa. Piekło pod Szczecinem”. Wystawa przypomni historię fabryki benzyny syntetycznej, w której niewolniczą pracę na rzecz III Rzeszy, polegającą na przetwarzaniu węgla w benzynę, wykonywały tysiące robotników przymusowych z całej Europy. O wyjątkowej technologii na miarę nagrody Nobla, dzięki której nazistowskie Niemcy mogły tak długo prowadzić wojnę, opowie profesor Rafał Rakoczy z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego.

Pączusie

Składniki: * 500 g serka Ricotta * 40 g cukr + cukier waniliowy * 100 ml mleka  * 4 jajka  * 250 g mąki pszennej  * 2 łyżeczki proszku do pieczenia

Do miski z serem i cukrami dodać mleko i jajka. Zblendować na jednolitą masę. Dodać mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia i wymieszać ręcznie. Formować małe pączusie i smażyć je na rozgrzanym, głębokim oleju przez kilka minut do momentu zarumienienia się z obu stron. Pączki przełożyć łyżką cedzakową na ręcznik papierowy. Przed podaniem oprószyć cukrem pudrem.